اسرار کف اقیانوس ها
اسراسر کف اقیانوس ها
اسراسر کف اقیانوس ها، با وجود اینکه بیش تر دنیای ما زیر اقیانوس ها قرار دارد. تا چند سال پیش اطلاعات انسان در مورد کف اقیانوس ها کمتر از آگاهی او از کره ماه بود! اما اسرار کف اقیانوس ها چطور کشف شد؟
تصویری که انسان در مورد ناحیه وسیع زیر دریا در ذهن داشت ، بیش تر تصورات غلطی بر اساس اسطوره ها ، اطلاعات نادرست و به طور کلی عقاید بی اساس بود .
تا این اواخر خیلی ها معتقد بودند که کف اقیانوس کم و بیش مسطح است
اما پس از جنگ جهانی اول ، اختراعی به نام عمق یاب صوتی مناطق کشف نشده اعماق اقیانوس را در معرض اکتشافات و نقشه برداری های منظم و سازمان بندی شده قرار داد .
اسرار کف اقیانوس ها ، عمق یاب
عمق یاب صوتی وسیله ای است که صدایی مانند صدای « بیپ » ایجاد می کند و آن را به داخل آب می فرستد و زمانی را که طول می کشد تا انعکاس آن به سطح آب بازگردد، اندازه میگیرد .
بنابر این ، دانشمندان می توانند با اندازه گرفتن مدت زمان دریافت انعکاس از کف اقیانوس ، به عمق آب پی ببرند .
کار قابل توجه و مهم عمق یاب صوتی ، ارائه تصویر روشنی از کف دریاها به انسان ها بود ، تصویری که با آنچه ماتا به حال می اندیشیده ایم بسیار تفاوت دارد .
اسراسر کف اقیانوس ها ، کشفیات عمق یاب
این وسیله کشف کرده است که در مناطق تاریک بسیار عمیق ، رشته کوه های عظیم و گودال های ژرف ، آتشفشان های بلند و صخره های به هم پیچیده وجود دارد .
ما اکنون میدانیم که کف اقیانوس به سه منطقه اصلی تقسیم شده است . منطقه اول پوسته قاره ای است : ناحیه مرزی کم عمقی در میان قاره ها و دریا ها که پر از زندگی است .
منطقه دوم سرازیری قاره ای است :
جایی که خشکی به انتها می رسد و کف دریا ناگهان شیبی حدود سه کیلومتر پیدا می کند و به سوی عمق واقعی فرو میرود .
سر انجام ، کف اعماق اقیانوس قرار دارد . پوسته های قاره ای ، بیش تر سواحل کره زمین را در بر می گیرند .
به آرامی از ساحل دور می شوند و شیب پیدا میکنند و تا عمق حدود ۱۵۰ متری پیش می روند . آنها زمانی خشکی بوده ، اما با بالا آمدن آب دریاها در هنگام ذوب شدن آخرین قطعات یخ ، در دریاها فرورفته اند .
کشف دندان های فیل در کیلومتر ها دور از ساحل ، نشان می دهد که این موجودات ۲۰۰۰۰ سال پیش در جایی که اکنون در دریاها قرار دارد میزیسته اند .
در خارجی ترین لبه پوسته های قاره ای ، کف اقیانوس ناگهان مانند ریل قطار شهربازی کودکان شیب تندی پیدا میکند و حدود سه تا پنج کیلومتری پیش میرود .
این شیب ها برجسته ترین طرح کل کره زمین است .
جایی که کوه ها به ساحل فشار می آورند و هیچ پوسته ای وجود ندارد مانند ساحل شیلی ، شیب عمودی حدود ۸ کیلومتر از سطح تا عمق آب ارتفاع پیدا می کند .
در دامنه شیب های قاره ای ، کف اعماق اقیانوس آغاز می شود .
این ناحیه بزرگترین ناحیه اقیانوس را تشکیل می دهد ، زیرا پنج هفتم کل سطح دریاها را تشکیل میدهد که نیمی از سطح کل کره زمین است .
در این ناحیه عظیم است که دانشمندان ، با استفاده از وسایل پیشرفته ای که برای تحقیقات اعماق اقیانوس ها طراحی شده است ، در چند ساله اخیر کشفیات شگفت انگیز بسیاری در مورد سطح کره زمین انجام داده اند .
اولین کشف وقتی صورت گرفت که اقیانوس شناسان دریافتند که بسیاری از قله ها ، کوه های مخروطی ، سلسله جبال ها و صخره هایی که از عمق اقیانوس ها پدیدار شدند ، طی قرن ها بدون تغییر باقی مانده اند .
اسرار کف اقیانوس ها ، کف اقیانوس آرام
در کف اقیانوس ارام صخره ای وجود دارد که ارتفاع آن ۸۰۰ تا ۱۶۰۰ متر و طول آن نزدیک به ۵۰۰ کیلومتر است .
این صخره چنان تیز و دندانه دار است که گویی همین دیروز از بستر دریاها بیرون آمده ، در صورتی که قدمتی یک میلیون ساله دارد .
علت اینکه این صخره چنین جوان به نظر می رسد . ( از لحاظ اصطلاح ژئولوژیکی ) این است که نیروهایی که در روی خشکی موجب فرساش کوه های می شوند ، در عمق اقیانوس وجود ندارند .
زیر آب نه بادی است ونه یخ بندانی و نه بارانی که عمل فرسایش را انجام دهد .
اسراسر کف اقیانوس ها ، جنبه های مثبت اقیانوس ها
دیگر جنبه های مثبت اقیانوس ها هم نیز اخیرا کشف شده است .
سواحل غوطه ور قابل ملاحضه ای وجود دارند که به نظر می رسد زمانی بخشی از توده های خشکی قاره ای بوده اند اما به گونه ای جدا شده اند .
مشهورترین نمونه آن ، ساحل « گالیسی » ( یک برآمدگی نوک پهن در۷۵۰ متری آبهای ساخل اسپانیا ) است .
وجود این برآمدگی در آن محل این اندیشه را تقویت کرد که دانشمندان سرانجام خشکی افسانه ای گمشده « آتلانتیس » را یافته اند .
طبق افسانه ها آتلانتیس که زمانی محل سکونت تمدنی ثروتمند بود ، پس از یک زمین لرزه مصیب تر بار ، در اقیانوس فرو رفت .
به هر حال نمونه هایی از خاک ساحل گالیسی ، مورد مطالعه قرار گرفته و هیچ نشانه ای از وجود جانواران هوازی در زمان های قبل در آن یافت نشده است .
چون امکان کشف قاره های گمشده هرگز وجود ندارد ، دانشمندان توجه خود را بر روی قاره های واقعی متمرکز ساخته اند تا بفهمند که چه تغییراتی کرده اند .
در سال ۱۹۵۹ در نمونه هایی که از کف اقیانوس دور از ساحل آمریکای جنوبی گرفته شد ، لایه ای از خاکستر سفید آتشفشانی مشاهده گردید که حاوی مواد گرانیتی ( سنگ خارا ) بود .
از آنجاییکه مواد گرانیتی معمولا در پوسته زمین زیر دریا پیدا نمی شوند
دانشمندان حدس زدند که در دوران ماقبل تاریخ انفجاری عظیم در کوه های خشکی ( احتمالا کوه های آند ) روی داده و مواد مذاب حامل مواد گرانیتی در محوطه ای بیش از دهها هزار کیلومتر از خشکی و دریا پیش رفته است
. کشفیان اینچنینی ، دانشمندان زمین شناس و پژوهشگران علم جغرافیا را به کشفیات تازه تری در مورد سن زمین و شناسایی هر چه بیش تر رشته کوه های وسط اقیانوس هدایت میکند .
این کشفیات مقدمه ای جهت شناخت مواد ارزشمند درون زمین است و دانشمندان تاکنون به پیشرفت های قابل توجهی در این زمینه دست یافته اند .
یکی از کارشناسان معروف زمین شناسی درباره اهمیت این پژوهش ها می گوید :
پژوهش هایی که هدف انها هر چه دقیق تر نمودن زمانی زمین شناسی است از اهمیت ویژه ای برخورداراند .
زمین شناسان نه تنها همچون پایه پژوهش درباره فرگشت پوسته زمین ، بلکه برای شناخت و ارزیابی منابع انرژی و کانی نیز به روش های دقیق سن نیاز دارند .
واقعیات و ارقام :
دو سوم خشکیها در شمال خط استوا قرار دارد . نام دیگر نیم کره جنوبی نیمکره اقیانوسی است ( پیام یونسکو ، شماره ویژه دریا ) .
امیدواریم مقاله اسراسر کف اقیانوس ها مورد توجه و نظر شما بوده باشد
مجموعه ماسیا اولین تولید کننده زیورآلات صدفی در کشور بهترین ها را برای شما آرزومند است .
منابع : کتاب شگفتی های دریا – محمود کریمی