تاریخ سنگ نیمه قیمتی

تاریخ سنگ های نیمه قیمتی و زیورآلات همچنین تاریخ استفاده از زیور ها و سنگ های قیمتی به اندازه تاریخ پیدایش بشر قدمتی دیرینه دارد . انسان های نخستین هنگامی که از زیورها و سنگ های رنگین استفاده می کردند در این فکر نبودند که به این وسیله بر زیبایی خود بیافزایند .

از همان ابتدا آدمیان پس از شکار جانوران و استفاده از گوشت و پوست آنها ، دندان ها ، ناخن و پرهای این حیوانات را نگه داشته به گردن و بازوانشان می آویختند و چنین تصور می کردند که بدین وسیله بر نیرومندی و تردستی خود در شکار جانوران می افزایند و قدرت بیشتری را کسب می کنند.

این تصورات و اعتقاد به جنبه های سحری و جادویی زیورها در واقع عوامل فردی و محرک های شخصی برای استفاده از این قبیل اشیا بود . اما تنها این علت نبود و تفاخر نیز به آن اضافه شد . زیرا هر فرد شکارچی با آویختن دندان ها و چمگال های حیواناتی که شار کرده بود نه تنها احساس نیرومندی می کرد بلکه بدین وسیله احترام و تحسین همگان را نیز به خود جلب می کرد .

استفاده از زیورهایی چون صدف ها و سنگ های زیبا و رنگین از سوی زنان نیز جدا از اعتقادات جادویی و پزشکی که داشتند سبب برانگیختن تحسین و جلب توجه مردان می شد . به همین علت اگر زنی یا مردی کم تر از این زیور ها و نشانه ها استفاده می کرد پست تر و کم اهمیت تر از دیگران به نظر می رسید . بسیار پیش از آنکه بشر وسائلی آماده کند و یا مهارتی کسب نماید که بتواند سنگ های سخت را تراش داده و حک کند ،به علت بعضی اعتقادات و افکار مرموز که نسبت به تاثیرات مخفی سنگ های رنگین داشت ، آنها را مورد ستایش و مصرف قرار داده بود .

زیورهای بشر در ابتدا ، تاریخ سنگ نیمه قیمتی

زیورهای بشر در ابتدا از اشیا و مواد زیر و کوچکی ساخته می شد که می توانست به سهولت به رشته کشیده شود ، از گردنبند ها و دست بند هایی که از مواد کم دوام و فاسد شدنی میتوان از دانه ها و تخم های درخشان گیاهان ، پرهای پرندگان نام برد که امروزه اثری از آنها باقی نمانده است . اما آثار یافت شده گوش ماهی ها ، صدف ها ، قطعات استخوان ها ، دندان ها و چنگال های جانوران که سوراخ شده است تا به رشته کشیده شوند ، همگی بر این حقیقت گواهند که استفاده از جواهرات و زینت آلات از دوران بسیار دور که دست تاریخ بدان نمی رسد ، متداول بوده است .

غارمسدازیل

هنگامی که باستان شناسان ضمن کاوش در غار مسدازیل اولین لایه اثر سنگ جدید را کشف کردند ، مقدار فراوانی از دندان های گوزن های نو را که سوراخ شده بود یافتند که با رشته هایی از پی حیوانات یا الیاف درخت مو به هم متصل می شده است . گرچه اثری از آن رشته ها باقی نمانده اما طرز قرار گرفتن دندان ها و نظم و ترتیب آنها به شکل گردن بند بوده است . بسیاری از گوش ماهی ها ، چنگال ها و ناخن های حیوانات که در گورهای ماقبل تاریخ پیدا شده ، علائم و اشارات سحر آمیزی را القا می نمایند و این تصور را ایجاد می کنند که مردمان عصر سنگ نیز مانند مردمان هزاران سال بعد زندگی می کرده اند و اشیاء زینتی خود را به دو منظور تزیین و تعویض استفاده نموده اند .

مردمان عهد باستان

بدین ترتیب به مرور زمان در میان مردمان عهد باستان ، در بیش تر نقاط جهان اعتقادات پیچیده و مرموزی به وجد آمده بود که در آن مذهب ،سحر و طبابت با هم ارتباط نزدیک داشت و به همین سبب کاهن و جادوگر و طبیب نیز یک شخص بود و همه اعمال نیز ارتباط مستقیم با موضوع جواهرات و سنگ های رنگین و شفاف داشت ، زیرا در تشریفات مربوط به رابطه بشر و قوای مافوق طبیعت ، سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی مقاوم شامخی داشتند و حلقه های انگشتری ، گردنبند ها ،گوشواره های مخصوص ، مهره ها ، منجوق ها ، بازوبند ها و خلخال ها بخصوص زمانیکه با نقوش سحر آمیز حکاکی می شد ، مورد تقاضا و توجه مردمان آن زمان بود و بکار بردن این قبیل زینت ها برای مردم از هر صنف و طبقه یک عادت عمومی شده بود .

بدین ترتیب گوهر ها و سنگ ها با توجه به نوع مشخصات و رنگ هایشان و افسانه های سحرآمیزی که بدان ها نسبت داده می شد . دارای قوای ماورا طبیعت بودند . از جمله اعتقادات این بود که عقیق انسان را در برابر گزیدن رتیل و برق زدگی محافظت می کند . یشم سبز می توانست باران بباراند و هر کس لاجورد با خود داشت از جمله و نیش مار و افعی مصون می ماند .

سرانجام

سرانجام تحت تاثیر ساختمان پیچیده اجتماعات بشری و عوامل فردی و روانی و اجتماعی و حس رقابت و اعتقاد به جنبه های جادویی و پزشکی زیورها و گوهر ها و مهره ها و استفاده از زینت آلاتی چون گوشواره ها و خلخال ها که با نگین ها و سنگ های قیمتی گرانبها و نیمه قیمتی تزئین می گردیدند شدن و اهمیت فراوانی یافته و تبادل کالا و بازرگانی ، رواج و توسعه جهانی یافت . چنان که رفته رفته به کار گرفتن این قبیل اشیاء تجملی و زینتی ، جزو عادات و رسوم عمومی جوامع بشری گردیده است .

گرچه امروزه با وجود پیشرفت دانش و روشن شدن اندیشه ها هنوز هم جنبه های جادویی و سحری زیورها و گوهرها فراموش نگردیده و یادگاری هایی از خرافات دوران های اولیه توام با پندارهای جدیدتر ، ذهن بسیاری از مردم جهان را به خود مشغول می دارد ، اما باید پذیرفت که اکنون بخش هایی از گوهرشناسی جنبه علمی به خود گرفته و گوهرتراشی و ساختن زیورهای گوناگون نیز جزو رشته های هنری بشمار می رود و چون استفاده از زیورهای گوناگون نیز جزو رشته های هنری بشمار می رود و چون استفاده از زیورها با غرایز فطری انسان ها ارتباط دارد نمی توان از آنها چشم پوشید .

زیورآلات در در ایران

در ایران نیز از همان آغاز تاریخ ، استفاده از زیورآلات معمول بوده است . آبادانی کشور ، ثروتمند بودن و علاقه مندی مردم این سرزمین به زندگانی پرتجمل و با شکوه توام با زیبایی پسندی همواره گوهر ها و زیور ها را مورد توجه آنان قرار میداده است .

کتاب ملی ما ، شاهنامه فردوسی پر از نام گوهر ها و زیورآلات گوناگون است که نیاکان ما آنها را شناخته و بکار می برده اند . پیدایش شاهنشاهی های بزرگ و نیرومند و تشکیل دربارهای با شکوه و ثروتمند در طول تاریخ ایران ، باعث گردآمدن گوهر های گرانبها و نایاب در گنجینه های ایران گردیده است و گوهرشناسی و گوهر تراشی و گوهرنشانی همواره در این سرزمین رواج داشته و مورد توجه خاص مردم بوده است . مجموعه ماسیا اولین تولید کننده زیورآلات صدفی و دریایی در ایران بهترین ها را برای شما عزیزان آرزو می کند .امیدواریم که مقاله تاریخ سنگ های نیمه قیمتی و زیورآلات برای شما مفید بوده باشد .

منابع : سنگها و كانيهای گرانبها / منصور قربانی