عکاسی حیات وحش
عکاسی حیات وحش ، امروزه خیلی ها به عکاسی حیات وحش علاقه مند شدند و اگر کمی در اینترنت جستجو کنید عکاسان حیات وحش زیادی را پیدا خواهید کرد که مشغول به عکاسی از حیات وحش هستند به این خاطر در این مقاله که عنوان آن را عکاسی از حیات وحش گذاشتیم می خواهیم کمی در مورد حیات وحش ، عکاسی از حیات وحش و نوع اصول آن با شما صحبت کنیم . این مقالات صرفا از جایی کپی نشده است و توسط خود نگارنده که حدود ۸ سال سابقه عکاسی از حیات وحش را دارد نگارش می شود .
اگر شما هم عکاسی از حیات وحش را دوست دارید و یا علاقه مند به عکاسی از حیات وحش هستید می توانید تا انتهای این مقاله همراه با ما باشید . اول از همه به شما خواننده محترم بگویم که به هیچ عنوان به عکاسی حیات وحش و یا فیلم سازی حیات وحش به عنوان یک شغل و صنعت در ایران نگاه نکنید و گول تبیلغات را نخورید چون این کار فقط یک تفریح سالم و اکتیو است .
عکاسی حیات وحش شغل نیست !
به عنوان کسی که ۸ سال در زمینه عکاسی کار کردم و تابلو هایی زیادی در نمایشگاه ها به نمایش گذاشته ام . به شما می گویم که هیچ آینده ای برای عکاسی از حیات وحش و یا فیلم سازی از حیات وحش در کشور ما وجود ندارد .
اما اگر میخواهید یک کاری انجام دهید که هم خودتون لذت ببرید و هم دیگران لذت ببرند و یا با هزینه خود دوست دارید خدمتی کنید باید به شما عرض کنم که چه کار خوبی و شایسته ای انجام می دهید و قطعا به اوج لذت خواهید رسید .
حداقل های عکاسی حیات وحش
قبل از اینکه برای عکاسی یا فیلم سازی حیات وحش اقدام کنید باید حداقل هایی داشته باشید ، از جمله این حداقل ها می توان به یک دوربین عکاسی ( ترجیحا دوربین های سوپر زوم یا تله فتو ) اشاره کرد .
ابتدا باید هدف خود را تعیین کنید و نگاهی به بودجه خود داشته باشید چرا که دوربین های عکاسی دیجیتال بسیار گران هستند و دوم اینکه یک سرمایه دست شما هست که می بایست هم از آن استفاده کنید هم به درستی از آن نگهداری کنید .
اگر از دسته افرادی هستید که دوست دارید فقط از عکاسی از حیات وحش لذت ببرید و دوست ندارید سرمایه زیادی برای تامین لنز ها و دوربین ها و دیگر لوازم عکاسی بگذارید دوربین های سوپر زوم را به شما معرفی میکنم که امروزه اینقدر پرطرفدار شده است که حتی حرفه ای ترین ها هم یک دونه از آنها را در لوازم خود دارند .
دوربین های سوپر زوم و عکاسی حیات وحش
این دوربین ها لنز را بر روی خود دارند و توسط موتوری که داخل آن تعبیه شده است این توانایی را دارند که یک حیوان در دور دست را برای شما ۵۰ برابر یا بیش تر بزرگنمایی کنند . در کنار این دوربین ها عدد هایی مثل sx60 – p 1000 و غیره وجود دارد که با توجه به شرکت سازنده که در ایران عمدتا به نیکون و کنون ختم میشود قرار گرفته است .
از مزیت های این نوع دوربین ها میتوان به راحت تر کار کردن با آن را اشاره کرد چون وزن سبک تری دارند و اگر کوه بروید شما را خسته نمی کند و به راحتی حمل می شوند و همین طور جای کمتری نیز می گیرند . به شخصه هیچگاه دوست ندارم دوربین های سوپر زوم را با دوربین های حرفه ای مقایسه کنم چون تفاوت های بسیاری هم از نظر قیمت و هم از نظر کیفیت میان این دو وجود دارد .
اگر دوست دارید لذت ببرید و عکاسی کنید و عکس های خود را در شبکه های اجتماعی قرار دهید توصیه میکنم سوپر زوم ها را استفاده کنید و نیاز نیست هزینه ای کنید که هیچگاه به شما بر نمی گردد . برای تهیه دوربین عکاسی یک فروشگاه معتبر به شما معرفی خواهم کرد یعنی افرنگ که می توانید نام آنرا در گوگل جستجو کنید و بصورت حضوری یا مجازی ابزار عکاسی را از آن تهیه کنید.
وقتی دوربین خود را انتخاب کردید حالا وقت خرید یک سری کتاب هست و باید دانش و اطلاعاتی حداقل از حیات وحش ، نوع اقلیم ها ، نوع پوشش گیاهی مناطق و غیره بدست بیاورید و در کنار آن حداقل هایی برای مسافرت از جمله پوتین خوب ، شلوار خوب و دستکش خوب ، کاور عکاسی خوب و پوشش های استتار خوب و غیره تهیه کنید .
ورود به طبیعت و عکاسی از حیات وحش
اولین چیزی که به شما میگویم این است که برای ورود به طبیعت اگر یک الف بیش تر بدانید راحت تر کار خواهید کرد پس باید مرتب بخوانید و تصاویر زیادی هم از حیات وحش و سایر عکاسان ایرانی یا خارجی نگاه کنید . عملکرد فقط این نیست که بدانید زندگی حیوان چگونه می گذرد بلکه شناسایی رد پای آنها ، سرگین یا مدفوع آنها و دیگر آثار بجا مانده از آنها و غیره در کار عکاسی از حیات وحش بسیار موثر است .
پس حتما مقداری زمانی هر چند کم را نیز برای کسب اطالعات بدست بیاورید اگر هم قرار است کمتر خرج کنید میتوانید بجای تهیه کتاب از وب سایت ها بخصوص وب سایت های خارجی مقالات و تصاویر حیات وحش را مطالعه کنید .
یکی از توصیه های من به افرادی که میخواهند وارد این تفریح شوند ( چرا میگم تفریح ؟ چون مجددا تاکید دارم شما نمیتوانید پولی و درآمدی از این کار داشته باشید در ایران و کاری که امروزه درآمد نداشته باشد و اقتصاد نداشته باشد حرفه ای در دنیای امروز تلقی نمی شود حتی اگر شما عالی ترین عکس را بگیرید ). این است که فکر نکنید باید به دل یک کوهستان بزنید تا سوژه پیدا کنید و اول از جاهایی شروع کنید که خیلی راحت میتوانید حیات وحش را نگاه کنید .
عکاسی حیات وحش را از آسان شروع کنید
برای عکاسی از حیات وحش هیچ نیاز نیست حتما از پلنگ ، خرس یا گرگ و غیره شروع کنید و باید کم کم و از آسان شروع کنید . به شما توصیه میکنم از کنار دریاچه ها حتی دریاچه های مصنوعی شروع کنید . در این مناطق می توانید پرندگان بسیاری را مشاهده کنید که بعضا از کشور های دیگر در فصول خاص وارد کشور ما می شوند به طور مثال یکی از این مناطق دریاچه چیتگر در تهران است یا همین طور دریاچه های لواسانات و اگر هم به دریاچه های مصنوعی دسترسی ندارید میتوانید از باغ پرندگان شروع کنید یا حتی از پارک های کوهستانی و جنگلی
آرام آرام باید شروع کنید پس چه بهتر که ریسک نکنید ،به یاد دارم اولین عکس خود را در کوه های داراباد تهران گرفتم از عقاب که کاملا شانسی بود اما عکس خیلی خوبی در آمد و بعد ها کم کم از گرگ ها عکاسی کردم و فیلم برداری کردم و در نهایت از پلنگ هم عکس گرفتم و همین طور سایر جانداران مثل گراز ، مار ها ، و غیره کمتر عکاسی از حیات وحش پیدا می شود که برای شروع از پارک ها و یا مناطق راحت برای عکاسی از حیات وحش شروع نکرده باشد .
مجوز عکاسی
حال اگر اگر خواستید به مناطقی بروید که حیوانات وحشی در آنها آزادانه زندگی میکنند نیاز به مجوز رسمی از محیط زیست دارید و یا می بایست در تور های عکاسی از حیات وحش ثبت نام کنید که در ایران نمیتوانم گروهی به شما معرفی کنم شایدم هم داشته باشیم اما من ندانم ! اما گروه های پرنده نگری زیادی هستند که میتوانید در کارگاه عملی آنها ثبت نام کنید .
برای تماشای حیات وحش باید به منطاق چهارگانه تحت حفاظت محیط زیست بروید این کار به اعتقاد خیلی ها سخت است و بسیاری را دیدم که سریع جا میزنند اما اگر در این مرحله جا زدید بدانید که عکاس حیات وحش به درد شما نخواهد خورد چون عکاس حیات وحش باید صبر داشته باشد و با سختی ها سازگار باشد و اگر قرار است از مرحله اول فرار کنید کار برای شما دشوار می شود .
روش کلی گرفتن مجوز برای ورود به منطقه تحت حفاظت محیط زیست که شامل مناطق شکار ممنوع ، مناطق حفاظت شده ، پارک های ملی ، آثار ملی طبیعی می باشد فقط کافیست یک نامه روی برگه سفید a4 بصورت رسمی و تاریخ دار بنویسید و به دفتر امور زیستگاه ها شهر و استان خود مراجعه کنید . این را بدانید که نیاز نیست به پارک پردیسان و سازمان مرکزی محیط زیست مراجعه کنید و فقط کافی است به سازمان استان خود مراجعه کنید .
نامه به محیط زیست
متن این نامه به شرح زیر است . بعد از درج و یاد نام خدا و همچنین تاریخ در اولین خط بنویسید با سلام در یک خط پایین تر مدیر کل محترم محیط زیست استان جناب آقای دکتر یا مهندس در خط پایین تر هم تن نامه را تقریبا مشابه من بنویسید . اینجانب با چنین رزومه ای قصد ورود به منطقه حفاظت شده با نام مثلا کویر به مدت نیم روز به جهت عکاسی از محیط طبیعی و حیات وحش را دارم . امیدواریم با تقاضا اینجانب موافقت حاصل گردد . اگر همراه دارید نام همراه خود و تعداد افراد خود را بنویسید توصیه میکنم تعدادتون بیش از دو نفر نباشد اول به این دلیل که موفقت کنند و دوم اینکه بهتر عکاسی می کنید .
مشابه همین متن البته کمی بهترنامه بنویسید چون من به طور کلی خواستم خدمتتون بگم وسواس به خرج ندادم اما شما جملات را درست ذکر کنید و حتما موارد لازمه که گفتم را مطرح کنید سپس به دفتر امور زیستگاه ها مراجعه کنید و اونجا راهنمایی لازم خواهید شد و کار شما به دبیر خانه و مراحل دیگر ارجاع داده میشود توسط اتوماسیون اداری . ..
دیگر توصیه ها
اگر تازه کار هستید حتما مدت زمان را نیم روز ذکر کنید و به یاد داشته باشید که امکان دارد به دلایلی کار شما را رد کنند . اگر هم عکسی قبلا گرفته اید در مناطق آزاد یا پارک های جنگلی بد نیست که نمونه کار های خود هم ببرید حتی توصیه میکنم برای بار اول یک تابلو کوچک از عکس هایی که گرفتید را با خود به عنوان هدیه همراه داشته باشید … و منطقه ای هم انتخاب کنید که تداخلات نظامی نداشته باشد چون صددرصد مشکل بر می خورید حتی اگر مجوز داشته باشید به خصوص اینکه تازه کار هستید .
برای اینکه یک منطقه را انتخاب کنید و درخواست مجوز بدهید ابتدا باید بدانید که برای بار اول در بهار درخواست مجوز ندید ترجیحا پاییز یا تابستان را انتخاب کنید که با شما راحت تر کنار بیایند .
برای انتخاب منطقه به توان خود نگاه کنید به افرادی که قبلا به آن منقطه رفتند نگاه کنید به عکس هایی که دیگران گرفتند نگاه کنید به اینکه چه حیواناتی در منطقه زندگی می کنند نگاه کنید با نقشه های هوایی منطقه خوب دقت کنید و دیگر اطالعات منطقه را جمع آوری کنید .
بعد از گرفتن مجوز عکاسی از حیات وحش :
اگر مجوز را گرفتید برای ورود به منطقه حتما با سرپستی منطقه هماهنگی کنید این شماره عموما در اختیار شما قرار داده می شود و او به شما مشاوره لازم را می دهد توصیه میکنم جهت هماهنگجی بصورت حضوری با او هماهنگی کنید چون ارتباط بهتری خواهید گرفت و در روز عکاسی راحت تر هستید اما به طور باید به یاد داشته باشید که هدف گذاری کنید یعنی از قبل بگویید که برای چه گونه ای میخواهم وارد این منطقه بشوم مثلا میخواهم از قوچ عکاسی کنم و اطعات کافی از توان جسمانی خودتون ، ابزار هایی که دارید را در اختیار سرپرست قرار دهید تا بتواند واقعا کمکتان کند که روز لذت بخشی داشته باشید .
یه چیز هایی هست که به مرور دستتون میاد مثلا اینکه تو اوایل بهار قوچ و میش ها در دره ها بیش تر دیده می شوند و یا گزار دم غروب بیش تر دیده می شود تا ده صبح و غیره و حتما زمان بدهید که این مسائل را طی چندین سال یاد بگیرید …
برای عکاسی از حیات وحش نیازهای متفاوتی وجود دارد یکی از این نیاز ها اختفا است یا در پرده مخفی شدن که دهخدا از آن استتار یاد کرده است .
استتار کنید
در دنیا امروز استتار فقط در دنیای حیات وحش معنی پیدا نمی کند بلکه در امور نظامی بیش ترین مصرف را دارد و خود به یک بیزینس تبدیل شده است .
شما در واقع استتار می کنید تا از دید دشمن یا از دید حیات وحش خارج شوید و دنبال این هستید که طوری مخفی شوید تا جاندار روبروی خود را فریب بدهید . در این صورت میتوانید به هدف یا اهدف خود برسید .
در جنگ ها شاید بتوان گفت مخفی میشوند تا دشمن فریب بخورد و آسیب برسانند و یا حتی مخفی میشوند که کمتر اسیب ببینند و در حیات وحش یک عکاس حیات وحش مخفی می شود تا حیوان را فریب بدهد و بتواند از او عکاسی کند و همین طور یک شکارچی برای شکار حیوانات دقیقا مشابه یک عکاس حیات وحش عمل میکنند . البته باید اعتراف کنم که عکاسان حیات وحش از روش های شکارچیان برای ثبت تصاویر خود استفاده میکنند چون قدمت شکار بیش تر از عکاسی از حیات وحش می باشد هر چند که عکاسی از حیات وحش لذت بیش تر و دردسر کم تری دارد .
چرا گفتم بیزینس چون اکنون جدیدترین پارچه های طرح استتار توسط بهترین شرکت ها برای مصارف نظامی تولید می شود و بسیاری از شرکت ها هم برای اقشارهایی با مشاغل خاص مثل طبیعت گردها ، شکارچیان ، عکاسان حیات وحش و غیره پارچه های با جنس های مختلف و رنگ بندی های مختلف تولید میکنند .
استتار و نوع منطقه
استتار با نوع مناطق در رابطه مستقیمی هستند ما باتدا استتار را تعریف کردیم که به معنی مخفی شدن می باشد و وقتی قرار است مخفی شوید و یا دیده نشوید باید باهوش باشید .
یک کاری کنید یک مقوا مشکی بردارید و با خودکار مشکی خطی روی آن بکشید و با همان خودکار روی مقوا سفید هم یک خط بکشید . مشخص است که مشکی روی مشکی کمتر نمایان است . در طبیعت هم تقریبا همین قانون باید رعایت شود .
در یک محیط برفی نمیتوان با رنگ سبز استتار کرد و مخفی شد و همین طور در محیط سبز که در طبیعت شامل فصل بهار می شود نمیتوان با یک پوشش قرمز رنگ پنهان شد
رنگ های استتار
حالا بصورت کلی در مورد رنگ های استتار برای شما خواهم نوشت . در مناطق کوهستانی رنگ های خاکی استتار تقریبا مناسبی به شمار می رود اگر هم لکه های سبز داشته باشد باز هم قابل قبول است و حتی رنگ های مشابه رنگ گونی که در مصالح ساختما بکار می رود نیز خوب است .
به یاد دارم که در یک محیط کوهستانی با همین نوع گونی استتار کردم و کبک تا فاصله ۷۰ سانتی و یک گزار تا فاصله ۳ متری نزدیک من شد .
در پوشش های برفی باید از رنگ سفید استفاده کنید . اگر قصد ورود به کویر را دارید رنگ های کرم رنگ بسیار مناسب می باشند به یاد دارم که همچین در اقلیم های کویری بهترین رنگ ، رنگ های خاکی و کرم می باشد و در مناطق جنگلی نیز رنگ های سبز مناسب می باشد اما در صورت نبود امکانات لازم بهترین رنگ برای یک استتار خوب مشکی است حتی برخی تصویر برداران بزرگ جهان آنچنان اعتقاد به ، هم رنگ شدن با طبیعت ندارند و به اختفا در یک چادر ساده بسنده می نمایند.
چون مخفی شدن و استتار در عکاسی حیات وحش فقط این نیست که شما دیده نشوید بلکه می بایستی بوی بدن خود را نیز کنترل کنید چون قدرت بویایی حیوانات بسیار بالا می باشد و از روی بوی تعرق شما یا حتی اگر به اشتباه از مواد خوراکی بودار استفاده کرده باشید کاملا متوجه خواهند شد .
پلنگ برفی و استتار
در مستند پلنگ برفی که کاری از شبکه بی بی سی بوده است تصویربردار لزوما از چادری هم رنگ طبیعت استفاده نکرده است و تصاویر بی نظیری هم گرفته است اگر دقیق یادم باشد رنگ صورتی در کومه یا همان چادر استتار خود داشت .
پس لزوما اولویت در عکاسی حیات وحش و یا فیلم برداری حیات وحش استتار به معنی هم رنگ شدن با طبیعت نیست بلکه برای عکاسی و تصویر برداری از حیات وحش بخصوص پستاندران که تقریبا سیاه و سفید می بینند فقط مخفی شدن امری ضروری است اما برعکس برای پرندگان بخصوص مثلا سهره ، سسک و پرندگان کنار آبزی امری ضروری است . مجددا تاکید میکنم بی تاثیر نیست و خودم زیاد هزینه ای زیاد برای استتار در طبیعت و حیات وحش نکردم و همیشه سعی کردم از هر آنچه در طبیعت بوده استفاده کنم و خودم را مخفی نگه دارم.
برای مخفی شدن میتوانید از روش های زیادی استفاده کنید مثلا لباس استتار که شامل دستکش ، کلاه و شوار و پیراهن استتار می شود که اغلب طرح ها و رنگ های خاص که خطاهای دید متفاوتی را برای بیننده ایجاد می کند تولید می شود .
و این خطای دید باعث دور ماندن از دید حیات وحش می شود و به گونه ای است که از دور به آسانی قابل تشخیص نمی باشد و این بسیار خوب است و دست عکاس حیات وحش را آزاد میگذارد لذا عکاس می تواند ضمن قدم زدن حتی از سوژه های اتفاقی نیز به علت وجود استتار خوب تصویر تهیه کند .
کومه یا چادر های استتار :
کومه یا همان چادر هم یکی از انواع مخفی شدن است . وسیله های زیادی هست که همانند چادر مسافرتی باز می شوند و دارای طرح های استتار هستند این طرح ها جنگلی / کویری / کوهستانی می باشد که به علت وجود فضای بیش تر و ثابت بودن ، گستره ی صبر را برای عکاسی و تصویربرداری افزایش خواهد داد و مورد علاقه ی تمامی عکاسان و تصویربرداران حیات وحش می باشد اما به یاد داشته باید کومه باید کوچک تر باشد و باید با چادر مسافرتی متفاوت باشد . البته که کومه نشینی آداب و رسومی خاص دارد که میبایست رعایت کنید و مهم ترین آنها سکوت است
تور های استتار هم از جمله ابزار های مناسب برای عکاسی از حیات وحش بشمار می رود که در مواقع خاص که امکان برپایی کومه یا همان محلی که شکارچیان در آن مخفی می گردند نیست استفاده می گردد . تور های استتار در محل هایی که صخره ای هستند بسیار مناسب می باشد به چند دلیل اول اینکه حمل آنها سبک است و وزنی ندارند به خاطر این اگر میخواهید در جاهای صعب العبور مخفی شوید یا مثلا از کل و بز ها عکاسی کنید یک گزینه ایده آل بشمار می روند .
یک نکته مهم باید به شما بگم ، یکی از اصول استتار بی نظمی است چندان نباید توجه به این داشته باشید که گوشه چادر شما چرا مربع نیست یا حتی تور استتار شما با اشکال هندسی خاص و منظمی ایجاد شود هر چی بی نظم ترباشد عملکرد شما بهتر خواهد بود …
خلاقیت در عکاسی از حیات وحش
درسته که خیلی در مورد استتار صحبت کردم اما استتار همه چیز نیست خلاقیت شما برای عکاسی از حیات وحش امری ضروری است . یکبار به یاد دارم که در منطقه رفتم که پرندگان شکاری مثل عقاب طلا ، کرکس عقاب شاهی و غیره در منطقه زیاد دیده میشد . در اون سفر تنها نبودم و یک دوست عزیزی با من همراه بود و قصد عکاسی از پرندگان و همین طور حیات وحش را داشتیم به یکباره چیزی به ذهنم رسید و به همان سرعت نیز ریسک کردم و آن کار را انجام دادم .
خیلی از پرندگان شکاری لزوما همیشه شکار نمی کنند و بعضا لاشه خواری می کنند و من در آن روز تصمیم گرفتم که خودم نقشه یک لاشه را بازی کنم در فضایی باز پیراهن خود را درآوردم و روی زمین همانند یک جسد خوابیدم اما کاملا هوشیار .
خاطره
چند باری پرندگان آمدند و در بالای سر من پرواز کردند با فاصله بسیار دور . مرتب دور می زدند و من هم بی حرک با چشمانی نیمه بسته آنها را نگاه میکردم در این میان یک عقاب کم کم ارتفاع خود را کاهش داد تقریبا بالای سر من و همکارم قرار گرفت و دیگه کاملا مطمئن شده بود که ما یک لاشه هستیم و قصد نشستن روی من را داشت که وقتی فاصله را مناسب دیدم به یکباره دوربین را که تنطیم کرده بودم حرکت دادم و تصویری عالی از عقاب به این روش ساده گرفتم و عقاب را گول زدم . آن روز هم برای من و هم برای دوستم بسیار روز اکتیوی شد چون با حداثقل زحمت بهترین را گرفتیم .
آداب استتار در کومه ، عکاسی حیات وحش
اگر استتار کردید در کومه باید اداب آن را نیز رعایت کنید و این آداب تقریبا به شرح زیر می باشد :
رعایت سکوت توسط تک تک افراد
محل مناسب برای استتار و ساعت مناسب برای استتار
پرهیز از نگهداری مواد غذایی بودار در داخل چادر
قطع کردن صدای تلفن های همراه
قابل ذکر است با توجه به حساسیت سوژه ی مورد نظر در بعضی مواقع می بایست چند روز چادر را جلو تر برپا نمود تا حیات وحش به حضور آن عادت کنند و برای آنها عادی گردد .
انتخاب محل
انتخاب محل برای زدن کومه یکی از نکات بسیار مهم است که اغلب باید با توجه به تحقیقات علمی و میدانی روی حیات وحش انجام شود همچنین محل کومه باید طوری باشد تا توانایی دید بسیار وسیعی از مناطق اطراف به شما بدهد ، ساعت مناسب برای برپایی چادر استتار بستگی به نوع فعالیت دارد اما صبح زود و اوایل غروب بهترین زمان برای برپایی کومه است به شرط آن که برنامه یک روزه نباشد .
امیدواریم که مقاله مورد پسند شما خواننده محترم بوده باشد و بتوانید بهریت عکس ها را بگیرید . باعث افتخار ما است اگر از بخش فروشگاهی ماسیا اولین برند تولید کننده جواهرات صدف و زیورآلات صدف ( اولین جواهر بشر ) دیدن نمائید .