لباس در کشور ایران

مقاله لباس در کشور ایران از جمله مقالاتی است که بی شک نمیتواند در یک مقاله کوتاه گنجانده شوند اما در این مقاله سعی خواهیم کرد که حداقل دو دوره تاریخی را در این مقاله جای دهیم با ما همراه باشید .

یکی از دوره هایی که میخواهیم شرح دهید پوشاک زنان در ردوره صفویه می باشد . در مقدمه ای پوشاک بانوان در دوره صفویه تفاوت چندانی با لباس مردان این دوره که در مقالات گذشته هم به آن اشاره کرده بودیم ندارد . این دوره ندارد فقط از لحاظ پوشش و حجاب سر و بدن با لباس مردانه متفاوت می باشد . چیزی که جالب توجه است چادر و حجاب سرتاسری بدن است که از این دوره به بعد متداول می‌شوند و تا امروز هم مورد استفاده می باشد .   سپس استفاده از تنبان که در واقع نوعی شلوار است که قبلا سابقه نداشته و انواع روبند ها و سربند ها که به ترتیب ذکر می شود رایج گردید .

بانوان در دوره صفویه ، لباس در کشور ایران

 پیراهن زنان مانند مردان کوتاه و بدون یقه  و در ناحیه پیش  تا ناف  باز است  و آن را بر روی شلوار می آورند.  این پیراهن با دکمه ای در قسمت گردن بسته می شود و بعضی اوقات در ناحیه گردن آن در دو ، سه ردیف مروارید دوزی شده است. پارچه این پیراهن ها گاه از جنس ابریشم بوده است به این پیراهن قمیص  میگفتند که واژه شمیر  از آن گرفته شده است. آستین پیراهن بلند تا پشت دست است . 

بانوان شلوارهایی مانند شلوار  مردان به پا می‌کردند  که تا مچ پا بوده  با دمپای تنگ ،  اما جنس این پارچه ها با جنس شلوار مردان متفاوت بود ،  بطوریکه جنس شلوار های بانوان  لطیف تر و با تزیینات بیشتر بوده است .  از جمله دیگر پوشش ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

 بالاپوش :  این بالاپوش را برروی پیراهن می پوشیدند و بلندای آن تا پاشنه پا و گاه کوتاه تر بوده است . 

 کمربند :  کمربند شال کمر که روی پیراهن یا بالاپوش بسته می‌شده است .

 روسری :  بزرگ است و تا پشت کمر می رسد

 چهارقد :  آن را زیر چانه می بندند و روی سینه را  می پوشاند . 

 روبند :  هنگام بیرون رفتن از آن استفاده می‌کردند

 چادر : حجاب سفید بلند است که تمام بدن را می پوشاند

 کلاه :  نوار قلاب دوزی شده دارد که بر روی پیشانی می بندند آگاه جقه ای  در وسط آن دارد که با جواهر تزیین شده است و دو رشته مروارید از دو سوی آن آویزان می شود . 

 چکمه :  بانوان از نیم چکمه ای بافته شده استفاده می کردند آنها را طوری به پا می‌کردند که شلوارشون رو چکمه جا میگرفت

پارچه های دوره صفویه

پارچه های این دوره از انواع کرباس تا پارچه های ابریشمی و و زربفت بافته می شده که با قلاب دوزی ، توری دوزی ، و یراق های زرینو سیمین واقعا الماسو مروارید و سایر جواهر تزیین شده است . و هر طبقه ای به فراخورتوانایی خود از انواع ساده تر یا گرانبها تر پارچه ها استفاده می ‌کردند . پارچه بافی در این زمان هم مثل دوره های قبل با طرح ها و رنگ ها نقوش زیبا و جدید ادامه پیدا می‌کند . 

پوشاک ایرانیان در دوره قاجار :

پوشاک از اوایل دوره قاجاریه  همبستگی و نزدیکی خاصی با دوره زندیه داشته  هیچ اختلافی میان آنها به نظر نمی رسد  جز در کلاه و زینت روی لباس .   ( کلاه از جنس پوست یا ماهوت الوان انتخاب میشد ،  بلند بود و در وسط تا می خورد  در نتیجه کلاه به صورت نوک تیز در می آید ).  لباس رسمی و رایج مردان برای تمام طبقات جامعه  شامل شال کلاه ، جبه و قبا بود . 

شال کلاه :  نوعی عمامه  بود که سابقه قدیمی داشت . 

بعد از دوران اسلام کلاه باستانی ایرانیان تبدیل به عمامه  شد و مختصر تغییراتی در زمان ترک ها به وجود آمد . جبه ترمه و چاقچوری  از ماهوت و کقش ساغری  لباس تمام رسمی بود . 

جبه :  لباس بلند و گشاد است  که از قدیم مرسوم بوده و لباس راحت و پر دوامی بوده که در مراسم و مواقع رسمی می پوشیدند . 

در زمان قاجاریه جبه  جای خود را به قبا داد .  قبا تا زیر کمر بسیار تنگ و چسبان است و از کمر به پایین گشاد است و تا پاشنه پا ادامه دارد . 

 شال جبه :  شالی که روی جبه  به کمر می بستند در رنگ های متنوع استفاده می شده . 

اطلاعات بیش تر در مورد لباس های قاجاری

در زیر قبا نیم تنه بلند از پارچه می پوشیدند .  دو لبه نیم تنه  در جلو روی هم قرار میگیرد .  پیراهن مردانه از پارچه ابریشم به رنگ های گوناگون بوده ،  مدل آن کوتاه و بدون یقه تهیه می شده ، پیش سینه شکاف دارد و با رنگ های روشن نقده دوزی ( گلدوزی با نخ مخصوص ابریشمی به رنگ طلایی یا نقره ای بر روی پارچه )  می شده است .  شلوار مردانه از تافته و بسیار گشاد بود از لیف  شلوار قیطان قابل ارتجاع ابریشمی می‌گذراندند  و در زیر پیراهن گره میزدند . 

 پاچه شلوار تا موج می رسید و جوراب هایی از جنس پشم  استفاده می کردند .  مردان ثروتمند در شهر کفش راحتی به پا می‌کردند در زمان سواری چشمه های محکم  چرم بلغار  که پنجه باریک و پاشنه دار که تا زانو می‌رسید  به پا می‌کردند .  مردم عادی نیم چکمه های دراز و پنجه باریک می پوشیدند . 

 مردان با زنان ثروتمند در فصل سرما  بالاپوش گشادی است پوست بسیار خوب بر تن می کردند .  مردم عادی  از نیم تنه کوتاهی به نام ( پوستین )  که از پوست گوسفند بود می پوشیدند . 

 پوشاک اصیل دوره قاجاریه  عبارتند از : 

کلاه پوستی دارای نوک بلند که کلگی فرو رفته آن با حفظ وضعیت مخروطی خود ، از ماهوت الوان و اغلب قرمز رنگ پوشیده شده و شکل عمومی آن به صورتی است که بعد از پیشانی تدریجاً به عقب و بالای سر بلندتر میشود

پیراهن زیر که یقه گرد است ،  در  طرف راست سینه چاک دارد و در پهلوی راست گردن بسته می شود  و معمولاً دور یقه و دور لبه آستین و دور دامن کوتاه پیراهن را  سوزن دوزی می‌کردند .  گاهی یقه آن فقط دو چاک به سر  شانه دارد . 

قبای زیر ،  که همان نیم تنه بلند در زیر قبا است . 

قبای روی آن  که  لبه های آن  حاشیه دوزی ،  یراق دوزی و قیطان دوزی میشده است . 

شلوار دمپا گشاد و کمر لیفی

پای افزار ( همان کفش امروزی )

جوراب

امیدواریم که مقاله لباس در کشور ایران برای شما خواننده محترم مفید بوده باشد . باعث افتخار ما می باشد اگر از بخش فروشگاهی ماسیا برند تولید کننده زیورآلات صدفی و جواهرات صدفی دیدن نمائید .

به پیج اینستاگرام ماسیا بپیوندید . . .